Stress is je vriend: Een nieuwe kijk op een oude vijand
Stress is een natuurlijke reactie van ons lichaam op een uitdaging of bedreiging. Ons lichaam maakt de stresshormonen cortisol en adrenaline aan die zorgen voor een versnelde ademhaling, verhoogde alertheid en/of verhoogde hartslag. Door deze fysieke effecten werd stress lange tijd gezien als vijand nummer 1 op de werkvloer, maar steeds meer onderzoeken tonen aan dat stress niet per sé gevaarlijk is en dat de manier hoe je met stress omgaat invloed heeft op de uitwerking.
Omgaan met stress
Veel voorkomende en lang aanhoudende stressoren kunnen zijn: werk(druk), studie, relaties, financiën, sociale contacten, sociale media, wonen, grote veranderingen in je leven (zoals: ziektes, nieuwe baan, rechtszaken) of het verzorgen en verliezen van een dierbare . Deze “stressoren” zijn onderdeel van het leven, dus is het van belang dat je ermee leert omgaan. Er zijn drie manieren om effectief met stress om te gaan:
• Focus op de positieve kant van stress
• Vind balans
• Gebruik drijfveren als hulpmiddel
Focus op de positieve kant van stress
Kelly McGonigal, gezondheidspsycholoog, presenteert in haar TEDTalk en licht toe in haar boek ‘The upside of stress’ dat stress niet ongezond voor je is. “Je verhoogde hartslag maakt je klaar om in actie te komen en je versnelde ademhaling zorgt ervoor dat er meer zuurstof naar je hersenen gaat, alleen het geloof dat stress slecht is voor je gezondheid maakt stress slecht voor je gezondheid.” Haar boodschap is dat je niet van stress af hoeft, maar stress moet zien als hulpmiddel. Stress kan ons namelijk helpen om scherp te blijven en onze focus te verbeteren, ons dwingen tot creatieve oplossingen en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen én sociale verbondenheid te versterken.
Vind balans
Een natuurlijke reactie op tijdsdruk en tijdnood is dat we de momenten van rust en ontspanning gaan verkorten of overslaan. Daarmee wordt er een negatieve spiraal in werking gezet. Door het harde werken en weinig tot geen hersteltijd werkt je brein minder optimaal. We gaan meer switchtasken en multitasken zonder echt succes. Hiermee zorgen we zelf voor overbelasting die voelbaar wordt als stress en werkdruk.
Door bewust pauzes te nemen krijgt ons lichaam de gelegenheid om te ontspannen en te herstellen. Zo kunnen we vervolgens weer volledig op een volgende taak concentreren. Niet alleen resulteert dit in een betere balans tussen stress en herstel, ook zijn we op ons best als we onze aandacht volledig op één taak richten.
Gebruik drijfveren als hulpmiddel
Hoe iemand op stressvolle situaties reageert en in stressvolle situaties handelt verschilt per persoon, dit heeft te maken met onze drijfveren. Onder stress vertonen mensen namelijk afwijkend gedrag. Zo kan een nonchalant persoon voor een deadline ineens een pietje precies worden of een zelfvertrouwde collega ineens heel zenuwachtig of onzeker vlak voor een belangrijke meeting. Bij stress kun je gedrag vertonen dat je eigenlijk helemaal niet wil en wat misschien zelfs in je verwerping zit.
In stressvolle situaties kan inzicht in de drijfveren van jezelf en jouw teamleden zorgen voor bewustwording. Als een collega op een bepaalde manier reageert, kun je signalen van stress beter oppikken wanneer je het profiel kent. Hoe herken je de signalen van stress per drijfveer?
Signalen van stress per drijfveer
Achter iedere klacht ligt een wens en daar zou je graag de aandacht op richten. Met inzicht in de drijfveren van jezelf en jouw teamleden en herkenning van de signalen van stress, kun je jouw communicatie en manier van reageren aanpassen naar de manier waarop een ander spreekt en luistert.
Als je vooral reageert op de signalen van stress dan wordt de werksfeer snel onprettig, maar je kunt ook eventuele wensen herkennen en er positief naar handelen. Zo kun je de samenwerking verbeteren, fricties beter verklaren en met meer plezier werken. Welk verlangen herken je?
Verlangen om…
Ook kan het inzicht in drijfveren ervoor zorgen dat je op het juiste moment hulp vraagt of aanbiedt. Als je deze sociale verbinding en steun van collega’s geeft en krijgt, dan kan dat ervoor zorgen dat je minder stress ervaart of sneller weer opgeladen bent.
Het ontwikkelen van veerkracht en het effectief beheren van stress vereist niet dat we stress volledig vermijden, maar eerder dat we leren om stress op een gezonde en constructieve manier te benaderen. Zie stress als een hulpmiddel en zorg voor een gezonde balans tussen stress en herstel.
Laat in je stijl van communiceren en handelen zien dat je elkaar begrijpt en de (stress-) signalen herkend. Sta open om geholpen te worden en klaar om een ander te helpen. Werk samen, stuur aan en motiveer op een manier dat het collega’s energie oplevert in plaats van kost, dat talenten worden aangesproken en dat het samenwerken als vanzelf gaat zodat stress afneemt en het werkplezier toeneemt.
Bronnen:
Stressors: https://www.ggdbzo.nl/app/uploads/sites/2/2021/09/Regiotabel-1a-achtergrondkenmerken-18-64-jr-2020-BZO.pdf
https://www.gezondheidsvaardigheden.nl/assets/pdfs/Plenaire-opening-Stress-en-beperkte-gezondheidsvaardigheden-een-ongezonde-wisselwerking.pdf