Minder angst om niet voorbereid te zijn

Begin dit jaar spraken we met hockeykeepster Josine Koning over haar voornemens en vooral ook drijfveren. Nu, driekwart jaar later, spreken we haar weer en inmiddels is de keepster van HC Den Bosch een eretitel rijker. Ze speelde de EK finale in augustus in Mönchengladbach en won met het nationale team haar vierde Europese titel. Ze vertelt in dit blog hoe ze zich het afgelopen jaar heeft ontwikkeld door inzicht in haar drijfveren.

Hoe kijk je terug op het EK?

“Ik heb het onwijs naar mijn zin gehad. De sfeer in de groep was goed en er was veel ruimte voor ieders persoonlijkheid en ieders persoonlijke voorkeuren. Daarnaast vond ik het ook spannend. In algemene zin, omdat we met het team een nieuwe weg in zijn geslagen. Met een nieuwe coach (Paul van Ass red.) en met een nieuw spelsysteem. De vraag was of we de voorsprong op de rest van Europa konden behouden.

De Pro League in juni was al een goede test. Die hebben we succesvol afgerond, maar uiteindelijk is een EK een titeltoernooi én het was een Olympische kwalificatie. Daar zit dan meer druk op. Daartegenover staat dat in de Pro League de tegenstanders ons nieuwe systeem goed hebben kunnen analyseren en een antwoord hebben kunnen ontwikkelen.

Een persoonlijk component was dat er een eerste keeper gekozen zou worden na de poulefase. Hoewel ik er vertrouwen in had, was dat onwijs spannend. Mijn inspanningen en ontwikkelingen hebben zich uitbetaald doordat ik eerste keeper werd.”

In 2017 speelde je na Rio je eerste toernooi voor het Nederlands Team, het EK in Amsterdam. Sindsdien heb je in totaal 4 EK’s, 2 WK’s, een Champions Trophy en 3 Pro Leagues gespeeld. Éen daarvan heb je niet gewonnen, de Pro League in het Olympisch jaar. Wat betekent dat voor jou?

“Het is toch wel bijzonder wanneer je al deze cijfers naast elkaar zet. Mensen vragen wel eens: ‘Went het om te winnen?’ Het antwoord daarop is; Nee, het went niet. De verwachtingen worden steeds hoger en daarmee de druk. Het is heel gaaf dat het wéér lukt. Zeker afgelopen EK was ons doel om te winnen en te kwalificeren. Maar ons hogere doel was om te laten zien dat we vooruit waren gelopen op de rest van Europa. Ik durf wel te zeggen dat dat gelukt is.

De Belgische bondscoach Raoul Ehren zei zoiets op hockey.nl, dat België een stap gemaakt heeft, maar Nederland 2 of 3 stappen. België was onze uitdager en het is gaaf dat we die afstand hebben kunnen vergroten.”

De eerste 2 wedstrijden waren niet zo sprankelend zoals in de Pro League. Hoe komt dat?

“Het EK is een titeltoernooi, dat is toch anders. Tegenstanders hebben na de Pro League hun tactiek tegen ons aangepast. Waar wij zonder angst zijn gaan aanvallen, hebben zij hun spel aangepast door te zakken met z’n allen. Hoe kleiner het veld, hoe minder ruimte er voor ons is om het flitsende en het leuke spel er te laten zijn. Tegen België bijvoorbeeld zijn het kleine uitslagen, maar zij zijn in beide wedstrijden niet veel in de cirkel geweest.”

Eerder geef je aan dat er persoonlijke spanning was vanwege de keeperskeuze. Hoe heb je je tijdens het toernooi gewapend op die aanstaande keuze van de bondscoach?

“Het was wel lastig hoor, en ongemakkelijk. Je bent met het hele team in een soort trein gestapt naar hopelijk een medaille. Maar je bent ergens ook onrustig, omdat je je rol nog niet precies weet. Ik had er best veel vertrouwen in. De weken vooraf had ik goed getraind en sowieso een goed seizoen gedraaid. In de belangrijke wedstrijden heb ik mijn kwaliteiten kunnen laten zien. Aan de andere kant wist ik niet zo goed wat deze bondscoach zocht in een keeper. Dat maakte het spannend.

Ik wist wel dat ik er alles aan gedaan had, mijn niveau heb gehaald en constant heb gespeeld. Geen enkele keer ben ik door mijn ondergrens heen gezakt. Dan heb je er alles aan gedaan en kun je dat met vertrouwen tegemoet gaan om te zien waar het schip strandt.”

Het ticket voor de Olympische Spelen is binnen, hoe ziet jouw reis naar Parijs eruit?

“Te beginnen bij HC Den Bosch. Daar hebben we het een en ander recht te zetten. De halve finale van de playoffs verloren we van Amsterdam. Voor het eerst geen finale. We hopen daar weer revanche te nemen en onze stempel te drukken op het Nederlandse hockey, dus daar zit wel een leuke groei en leuke uitdaging.

Bij het Nederlandse team gaan we echt richting de Spelen werken. Dat is altijd weer heel erg spannend. Er komen selectiemomenten, individuele belangen spelen mee, maar ook teambelangen. Veel druk. En we gaan ook weer veel naar het buitenland om de Pro League te spelen. Het wordt heel leuk, maar dus ook spannend denk ik.”

Op individueel gebied, ga je je eigen plek behouden binnen het Nederlandse team?

“Ik ga volhouden wat ik de voorgaande jaren ook heb gedaan. Mijn kracht zit ‘m in heel stabiel heel goed zijn. Mijn doel is steeds beter worden en daarmee belangrijker. En dat met dezelfde instelling als nu: er alles aan doen en kijken waar het schip strandt.”

Vorige keer vertelde je dat je alle shootouts geanalyseerd had. Had je nu ook weer zo’n papiertje klaarliggen?

“Zeker! Ik had me weer heel goed voorbereid én ik ben uitgedaagd door de nieuwe bondscoach. Hij is minder van de structuur en gaat veel meer af op intuïtie. De gedachte is dat als de basis goed is, je jezelf ook moet durven vrij te geven. Ik vond het eigenlijk heel ingewikkeld om die modus te vinden. In mijn vorige interview lees je dat mijn valkuil ‘over-controlling’ is.

Uiteindelijk hebben we bijvoorbeeld helemaal niet zoveel shootouts geoefend, maar ik heb ze wel allemaal gekeken. Ik denk dat ik mezelf echt de kans heb gegeven om vanuit intuïtie te keepen en dat dit zowel de voorbereiding als het EK zelf leuk maakte. Wel met een plan en voorbereiding, maar tegelijkertijd ook met een bepaald vertrouwen het veld op kunnen gaan. Ook als er iets anders gebeurt, weet ik wat ik moet doen, want ik ben goed genoeg.

Nog steeds ben ik van ‘het blauwe’, maar ik heb de drang tot controle het afgelopen jaar veel meer los kunnen laten. Dat is een mooie ontwikkeling hoor. De bondscoach heeft door zijn manier van coachen daarin geholpen. Ook in de manier van trainen komt dat terug. Ik heb soms geen tijd om na te denken en moet dan intuïtief handelen. Ik merkte dat dat heel goed ging, daar krijg je dan vertrouwen in.”

Waar eindigt de voorbereiding en begint het vertrouwen dat je op je gevoel over gaat?

“Goeie vraag en moeilijk om concreet uit te drukken. Voor het EK heb ik nog steeds beelden gekeken en voor mezelf opgeschreven wat mijn plan zou zijn bij welke speler. Maar ik heb het niet plat geanalyseerd. Ik merkte aan mezelf dat ik geen angst meer had om niet voorbereid te zijn. Ik vind het nu minder spannend om verrast te worden. En dat is mijn mooiste ontwikkeling van het afgelopen jaar.”

Management Drives werkt samen met TalentEmpowerment om topsporters te ondersteunen in hun persoonlijke, sportieve en maatschappelijke ontwikkeling. 

.